September.
De maand waarin alles nog lekker overzichtelijk leek.
Het schooljaar net begonnen, de boeken roken nog nieuw, de agenda was nog netjes en overzichtelijk en het zonnetje liet zich nog zien.
De eerste weken op school voelden relaxed. Leerlingen zaten nog in een soort zachte landing: er was tijd om te wennen, de lessen voelden licht (en begrijpelijk), er werden vooral plannen gemaakt en agenda’s ingevuld. De sfeer was en de energie ook.
Maar dan… oktober.
En met oktober komt de realiteit van het schooljaar hard binnen.
Het lijkt wel of alle vakken tegelijk besluiten: “Zo, tijd voor een toets!”
De omslag: van rustig ritme naar toets-marathon
Waar september nog draaide om structuur vinden, is oktober de maand waarin het tempo ineens verdubbelt. De eerste hoofdstukken worden afgerond, docenten willen weten wat leerlingen écht begrijpen en dus volgen de toetsen elkaar in razendsnel tempo op.
Eerst één proefwerk. Dan twee. En voordat je het weet, ligt er voor elk vak iets op de planning. En omdat de meeste scholen die eerste toetsmomenten allemaal rond dezelfde weken plannen, voelt het voor veel leerlingen als een storm.
De ene avond geschiedenis, de volgende dag wiskunde, tussendoor nog een woordjestoets Frans, en oh ja Engels ook nog.
Het hoofd staat nog in standje zomer, maar de agenda zegt: volle bak herfstmodus.
De keukentafelstrijd
En dan begint het bekende ritueel in talloze huishoudens:
De strijd aan de keukentafel.
Jij: “Begin nou op tijd met leren, dan stapelt alles niet zo op.”
Je kind: “Jahaaa mam.”
Het klinkt zó eenvoudig. Op tijd beginnen, plannen, verdelen. Maar in de praktijk blijkt dat vaak moeilijker dan gedacht. Want “morgen” voelt voor een puber nog heel ver weg. Tot het ineens morgen is.
En dan… is het te laat. Bovendien zit er een groot verschil tussen een planning maken en een planning daadwerkelijk opvolgen.
De avond voor de toets wordt er nog snel wat samenvattingen doorgebladerd, YouTube-filmpjes gekeken en half slaperig overhoord. En de volgende dag volgt het resultaat: een 4,7 voor Frans, een 5 voor geschiedenis, een 3,5 voor wiskunde. Gelukkig nog een 6 voor Engels en een 7 voor aardrijkskunde, maar dat komt vooral omdat de docent leuk is .
De herfstblues van het leren
Die eerste cijfers kunnen soms even pijn doen. Niet omdat ze wereldschokkend zijn, maar omdat ze een soort reality check geven: het schooljaar is écht begonnen.
En de sfeer thuis?
Die verandert mee met het weer. Minder zon, meer drukte. Minder ontspanning, meer spanning.
Want als ouder zie je het vaak al aankomen. Je weet dat het handiger is om eerder te beginnen. Je voelt dat de chaos van oktober elk jaar opnieuw opduikt. En toch… gebeurt het weer.
“Dus… volgende keer begin je echt op tijd, toch?”
“Ja mam, écht.”
We weten allemaal hoe dat afloopt. De stress bouwt zich vanaf nu op in vele huishoudens.
Waarom oktober zo’n lastige maand is
Het is goed om te weten dat dit patroon niet alleen bij jouw kind speelt. Oktober is zélfs voor de beste planners een pittige maand.
De hersenen moeten nog schakelen van ‘vakantiegewoonte’ naar ‘leerstand’, het werkgeheugen krijgt ineens veel meer te verwerken, en de tijdsdruk voelt dubbel zo groot omdat de dagen korter worden en de energie minder.
Kortom: het is niet alleen een kwestie van “meer doen”, maar ook van slimmer leren.
Wat helpt (en wat niet)
Wat niet helpt: eindeloos herhalen dat ze eerder moeten beginnen.
Wat wél helpt:
-
- Concreet laten zien hoe ze dat kunnen doen.
-
- Eén toets eruit pikken en samen een leerplanning maken.
-
- Uitleggen dat herhalen niet hetzelfde is als leren.
-
- En vooral: laten zien dat leren een vaardigheid is, niet iets wat je “gewoon moet doen”.
Leerlingen die weten hoe ze moeten leren, voelen zich veel rustiger tijdens zo’n toetsperiode. Ze hebben grip, overzicht en weten dat hun inspanning ook echt iets oplevert.
Even ademhalen
Oktober hoeft niet per se een chaosmaand te zijn. Het is de maand waarin routines zich vormen, waarin leerlingen leren omgaan met druk, en waarin ook ouders vaak beseffen: we hoeven dit niet elke keer opnieuw te overleven, we kunnen het slimmer aanpakken.
Dus als jouw huis deze weken een beetje aanvoelt als een toetslab… weet: je bent niet de enige.
En met de juiste strategie kun je die storm straks ombuigen in structuur.
Want de herfst mag dan vol toetsen zitten, het is óók de maand waarin leerlingen kunnen groeien in zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en leerstrategie.
En dat levert uiteindelijk iets veel waardevollers op dan alleen hogere cijfers: rust, vertrouwen en een kind dat weet wat werkt.
Heb je het idee dat jouw kind niet goed weet hoe het slim kan leren?
Dat het vaardigheden en technieken mist? En wellicht heb je zelf ook niet al deze kennis en tools op dit gebied? Logisch, want wie heeft jou het ooit geleerd? Misschien vind je dat hier op school onvoldoende aandacht aan wordt gegeven?
Willen jullie hier hulp bij?
Juist in deze periode van het schooljaar slimme leertechnieken, strategieën en stappenplannen aanleren?
En daarmee voor zorgen dat jullie de komende maanden niet blijven hangen in stress en frustratie thuis, maar de negatieve spiraal ombuigen naar overzicht, rust en grip op cijfers?
Klik hier om een gratis strategiegesprek in te plannen om te bespreken hoe jullie geholpen kunnen worden.
